Geçtiğimiz Ocak ayında DeepSeek-R1’in piyasaya sürülmesi, yapay zeka dünyasında yeni bir dönemi başlattı.
Kasım 2022’de ChatGPT’nin tanıtılmasıyla hayatımıza ve gündemimize hızla yerleşen yapay zeka, her geçen gün daha da gelişiyor ve yeni teknolojilerle birlikte sürekli bir dönüşüm içinde. Tasarım, kodlama ve pek çok farklı alanda kullanılan yapay zeka modelleri ortaya çıkarken, bu teknolojinin beraberinde getirdiği avantajlar ve dezavantajlar da yoğun bir şekilde tartışılıyor.
Birçok sektörü geri dönülemez bir şekilde etkileyen yapay zeka, günümüzde ise artık bir rekabet alanı haline geldi. Özellikle DeepSeek gibi yeni modellerin piyasaya sürülmesiyle bu rekabet daha da hız kazandı. Peki, bu rekabet nereye varacak? Yapay zeka dünyasında yaşanan bu hızlı gelişmelerin sonuçları, hem teknoloji meraklılarının hem de sektör uzmanlarının en büyük merak konularından biri haline geldi.
ChatGPT Nedir?
ChatGPT, piyasadaki en güçlü yapay zeka şirketlerinden biri olan OpenAI tarafından tanıtılan ve geliştirilen bir sistemdir (Thormundsson, 2024). ABD merkezli olan bu büyük ölçekli çok modlu model, hem metin hem de görselleri işleyebilmekte ve metin çıktısı üretebilmektedir.
“GPT” (Generative Pre-trained Transformer), derin öğrenme teknikleri ve geniş çaplı veri eğitimi kullanarak insan benzeri metinler oluşturabilen bir yapay zeka modelidir. Örneğin, araştırmacılar GPT-3 modelinin 175 milyar parametreye sahip otoregresif bir dil modeli olduğunu belirtmişlerdir (Brown ve ark., 2020). Bununla birlikte, güncellenmiş versiyon olan GPT-4’ün parametre sayısının on kat daha fazla olduğu birçok kaynakta belirtilmektedir. Bu model, sohbet sistemleri, metin özetleme ve çeviri gibi alanlarda kullanım potansiyeli taşımaktadır (OpenAI, 2023).
Ağustos 2024’te OpenAI, ChatGPT’nin haftalık aktif kullanıcı sayısının 200 milyonu aştığını duyurdu. Bu, Kasım 2023’te bildirilen rakamın iki katıdır (Reuters, 2024). ChatGPT’nin bu kadar yaygın şekilde benimsenmesi, sağlık hizmetlerinden finans sektörüne, ürün önerilerinden müşteri hizmetlerine kadar birçok farklı alanda ne kadar önemli bir araç haline geldiğini gösteriyor.
DeepSeek Nedir?
DeepSeek, Çin merkezli bir yapay zeka (AI) startup’ı tarafından geliştirilen ve işletilen bir sohbet robotudur (Lu, 2025). İnsan benzeri metinleri anlama ve üretme yeteneği sayesinde, AI pazarında güçlü bir rakip olarak öne çıkmaktadır. Piyasaya sürüldükten sadece bir hafta sonra DeepSeek, ABD uygulama indirme listelerinde birinci sıraya yükselerek büyük bir ilgi görmüştür (Fraser, 2025).
DeepSeek, OpenAI’nin GPT serisine benzer şekilde büyük ölçekli dil modellerini kullanmaktadır. Yapılan bir rapora göre, DeepSeek çeşitli görevlerde oldukça başarılı bir performans sergilemekte ve OpenAI-o1-1217 ile benzer bir performans sunmaktadır (Guo et al., 2025). Ayrıca araştırmacılar, DeepSeek’in Gemini, GPT ve Llama gibi diğer büyük dil modellerinden daha yüksek performans gösterdiğini, ancak Claude’un performansına yetişemediğini belirtmiştir (Gao et al., 2025). Ek olarak, matematik, kodlama ve mühendislik gibi alanlarda da başarılı sonuçlar elde ederek çoğu modeli geride bırakmaktadır (Liu et al., 2024).
Özellikle Çince ve İngilizce dilleri için optimize edilmiş olan DeepSeek (Guo et al., 2025), hem yerel hem de uluslararası kullanıcıların ihtiyaçlarını karşılamaktadır. Metin ve görüntüleri işleyebilme yeteneğiyle çok yönlü bir yapıya sahip olduğu için, müşteri hizmetleri, içerik üretimi ve dil çevirisi gibi birçok alanda kullanıma uygundur.
Modeller Arasındaki Temel Farklar
Bu modeller, insan benzeri metinleri anlama ve üretme konusunda oldukça yetenekli olsalar da, mimarileri, uygulama alanları ve potansiyel etkileri açısından farklılıklar taşıyor. Yapay zeka dönüşümünün ön saflarında yer alan DeepSeek ve ChatGPT’yi daha yakından inceleyelim.
| DeepSeek | ChatGPT | |
| Mimari | Mixture-of-Experts (MoE) her görev için yalnızca ilgili alt kümeleri etkinleştirir, verimliliği ve kaynak optimizasyonunu artırır. | Traditional transformer model her görev için tüm parametreleri kullanır; bu, tutarlılık sağlar ancak verimliliği düşürebilir. |
Performans | Teknik görevler—özellikle matematik | Bağlamsal Kavrama— Farklı konularda derinlemesine ve detaylı yanıtlar sunar. |
| Erişilebilirlik ve Maliyet | Ücretsiz olarak kullanılabilir. | Freemium model, bazı özellikleri ücretsiz sunar ancak daha gelişmiş özelliklere erişim için abonelik talep eder. |
| Kullanım Kolaylığı | Geniş özelleştirme imkanı— teknik beceri gerektirir | Daha kullanıcı dostu, teknik bilgisi olmayan kullanıcılar tarafından kullanımı kolay |
Özetle, DeepSeek, özellikle ChatGPT için, AI sohbet robotu pazarında dikkate değer bir rakiptir. Açık kaynaklı bir seçenek olarak, yapay zeka dil modellerine yeni bir bakış açısı sunmaktadır. DeepSeek, teknik ve matematik alanlarındaki olağanüstü yetenekleri ve maliyet etkinliği ile dikkat çekmiştir. Esnek yetenekleri ve kullanıcı dostu tasarımı sayesinde ChatGPT konumunu korumaya devam etse de, DeepSeek’in yükselişi onu güçlü bir alternatif haline getirmektedir (Chugani, 2025).
Kaynakça
Brown, T. B., Mann, B., Ryder, N., Subbiah, M., Kaplan, J., Dhariwal, P., Neelakantan, A., Shyam, P., Sastry, G., Askell, A., Agarwal, S., Herbert-Voss, A., Krueger, G., Henighan, T., Child, R., Ramesh, A., Ziegler, D., Wu, J., Winter, C., … Amodei, D. (2020). Language models are few-shot learners. Advances in Neural Information Processing Systems, 33, 1877–1901. https://arxiv.org/abs/2005.14165
Chugani, V. (2025, January 30). Deepseek vs. CHATGPT: Ai Model Comparison Guide for 2025. DataCamp. https://www.datacamp.com/blog/deepseek-vs-chatgpt?dc_referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F
Fraser, G. (2025, January 28). Deepseek vs chatgpt – how do they compare?. BBC News. https://www.bbc.com/news/articles/cqx9zn27700o
Gao, T., Jin, J., Ke, Z. T., & Moryoussef, G. (2025). A Comparison of DeepSeek and Other LLMs. arXiv preprint arXiv:2502.03688.
Guo, D., Yang, D., Zhang, H., Song, J., Zhang, R., Xu, R., … & He, Y. (2025). Deepseek-r1: Incentivizing reasoning capability in llms via reinforcement learning. arXiv preprint arXiv:2501.12948.
Liu, A., Feng, B., Xue, B., Wang, B., Wu, B., Lu, C., … & Piao, Y. (2024). Deepseek-v3 technical report. arXiv preprint arXiv:2412.19437.
Lu, D. (2025, January 28). We tried out DeepSeek. it worked well, until we asked it about Tiananmen Square and Taiwan. The Guardian. https://www.theguardian.com/technology/2025/jan/28/we-tried-out-deepseek-it-works-well-until-we-asked-it-about-tiananmen-square-and-taiwan
OpenAI. (2023). GPT-4 technical report. OpenAI. Retrieved from https://cdn.openai.com/papers/gpt-4.pdf
Reuters. (2024, August 29). OpenAI says ChatGPT’s weekly users have grown to 200 million. Reuters. Retrieved from https://www.reuters.com/technology/artificial-intelligence/openai-says-chatgpts-weekly-users-have-grown-200-million-2024-08-29/
